Thái độ xã hội với tham nhũng

Tham nhũng là một cách nói mỹ miều, chứ gọi trắng phớ ra là ăn cắp, lợi dụng chức vụ mà ăn cắp. Dân ta rất ghét tệ ăn cắp. Người ta thường gọi là thằng ăn cắp, con ăn cắp chứ không ai gọi là ông ăn cắp, bà ăn cắp cả. Tội ăn cắp là tội bị khinh bỉ, đánh đuổi, sỉ vả. Thật khốn nạn cho kẻ đói rách nào dám ăn cắp một quả trứng gà, cái kẹo bột đáng giá vài trăm đồng giữa chợ! Nhưng rất lạ là khi các quan chức tham nhũng (ăn cắp) trị giá hàng trăm triệu, thậm chí trăm tỉ thì không ai gọi họ là thằng, là con cả mà cứ ông này bà nọ đều. Càng không ai phẫn nộ, nhổ vào mặt, đuổi đánh cho một trận. Lắm người còn ái ngại, còn thương xót khi quan tham bị phát hiện. Không biết ông ta làm ăn thế nào mà bị lộ thế. Quen ăn ngon mặc đẹp, sẵn người hầu hạ rồi, nay vô tù, ông ta sống ra sao? Vân vân... và vân vân! Người phát hiện ra thằng ăn cắp miếng bánh mì được cả chợ khen; kẻ phát hiện ra tham nhũng (nhất là tham nhũng ở địa phương, cơ quan mình) thì bị coi là bươi móc, hớt lẻo, thậm chí là "phản bội", chưa nói đến chuyện bị xa lánh, trù dập. Có kẻ tham nhũng rành rành, báo chí nói chưa hết sự thật thì bị chỉ trích là nặng tay, thiếu tình người! Thằng ăn cắp trứng gà ra tù rồi vẫn còn bị khinh chứ ông ăn cắp dự án ra tù thì đố ai dám khinh!

Mà đâu có phải người ta không biết "ông ăn cắp" đểu giả, đáng khinh gấp tỉ lần "thằng ăn cắp:, làm thiệt hại cho dân cho nước cũng tỉ lần "thằng ăn cắp"! Biết thế mà vẫn thế.

Giải thích vì sao lại nảy sinh một thái độ xã hội tiêu cực kiểu ấy là chuyện của các nhà khoa học. Ở đây chúng tôi chỉ muốn nói một thái độ xã hội như thế khác nào thông cảm, di dưỡng kẻ tham nhũng; Người ta có thể ăn cắp mà không bị pháp luật trừng trị đến nơi, lại cũng không bị dư luận xã hội khinh bỉ thích đáng. Thế thì tội gì mà không tham nhũng, không trộm cắp! Nếu trót lọt thì có nhiều tiền của tha hồ hưởng lạc; chẳng may lộ tẩy cũng rụng vài sợi tóc là cùng!

Cho nên để chống tham nhũng, ngoài việc chấn chỉnh luật pháp, chế độ chính sách này kia, cũng nên chấn chỉnh lại thái độ của toàn xã hội với quốc nạn này. Cần phải làm cho toàn thể nhân dân, già trẻ, lớn bé, ai cũng khinh bỉ, căm thù bọn tham nhũng. Đó chính là lũ làm nghèo đất nước, làm băng hoại đạo đức xã hội, xé rách niềm tin vào lý tưởng cao đẹp của chúng ta. Chúng là lũ đê tiện, đạo đức giả, hút máu người thực sự. Ngày trước chúng ta có bao nhiêu từ ngữ khinh bỉ, căm hận giành cho kẻ thù xâm lược thì nay cũng có bấy nhiêu từ ngữ như vậy, ném vào mặt bọn tham nhũng. Nhân dân có thể ném vào mặt chúng cái kho tàng ngôn ngữ ấy bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu.

Làm sao để trước khi lập mưu ăn cắp tiền của nhân dân, bất cứ ai cũng hoảng sợ khi đứng trước pháp luật nghiêm khắc, đứng trước nỗi nhục bị toàn thể xã hội chửi rủa, lên án đến nỗi mãn kiếp. Chẳng những họ mà ngay cả vợ con gia đình họ cũng không tránh khỏi sự nhục nhã ê chề. Đòn miệng còn đau hơn đòn roi. Trăm năm bia đá thì mòn, nghìn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ. Đó, phải chăng là phương cách chống tham nhũng hữu hiệu nhất?