Kể từ khi du nhập vào Việt Nam, QCTT đã mở ra một thời kỳ mới cho ngành quảng cáo, tạo ra nhiều cơ hội hơn cho việc quảng bá dịch vụ sản phẩm của DN (DN). Đồng thời, giúp DN tiết giảm nhiều chi phí hơn so với các kênh quảng bá truyền thống. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt ưu điểm, nhiều hình thức QCTT đang bị lạm dụng và gây tổn hại không nhỏ cho xã hội và người dùng Internet. Nổi cộm trong số này chính là vấn nạn quảng cáo qua thư điện tử và spam (thư rác).
Phát tán công khai
Từ một địa chỉ email có cái tên rất kêu là Vietnam E-marketing, hàng ngày đang gửi đi khoảng hơn hai triệu email tiếp thị với nội dung chào hàng khá hấp dẫn như: “Quý vị đã biết gì về công nghệ E-marketing chưa? Đó là công nghệ tạo ra khách hàng và quảng bá sản phẩm nhanh nhất hiện nay”, v.v...
Cũng từ địa chỉ email này người ta rao bán hơn hai triệu địa chỉ email Việt Nam cùng công cụ là một phần mềm có khả năng gửi 20.000 email/giờ.
Chuyên nghiệp hơn, họ còn cung cấp các công cụ để kiểm tra chất lượng, tìm kiếm các địa chỉ email khác hay quản lý địa chỉ email. Giá cả cho dịch vụ cài đặt và phần mềm để chạy chương trình chỉ vài trăm ngàn đồng.
Không riêng địa chỉ này, hiện có hàng trăm nhà cung cấp tương tự sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng về quảng cáo qua email. Thậm chí có nơi đang quảng cáo họ có tới chín triệu địa chỉ email Việt Nam.
Theo lời quảng cáo họ nắm trong tay hầu như toàn bộ các điạ chỉ email của các ISP tại Việt Nam cùng với các địa chỉ email của người Việt từ các dịch vụ email miễn phí khác.
Việc liên hệ đến các nhà cung cấp này khá dễ dàng do số điện thoại, địa chỉ email của họ được công bố công khai. Hầu như các địa chỉ email ở Việt Nam đều ít nhất một lần nhận được thư quảng bá của họ.
Với mức chi phí rẻ như cho, hình thức quảng cáo qua email hấp dẫn khá nhiều DN, nhất là các DN nhỏ, tiểu thương, cá nhân có nhu cầu mua bán.
Chỉ cách đây hai năm, thư quảng cáo hầu như đến từ nước ngoài thì hiện đang ngày càng xuất hiện nhiều các thư quảng cáo về sản phẩm, dịch vụ ở Việt Nam. Có thể kể như: Dịch vụ lắp đặt, bảo hành, bảo trì, bán hàng mỹ phẩm, thiết bị công nghiệp, sản phẩm điện tử, phần mềm.
Cho đến những cá nhân rao bán nhà đất chỉ trị giá vài trăm triệu cũng biết tung lên hệ thống email.
Quảng cáo qua email đang đi đến mọi ngóc ngách của cuộc sống bất chấp hiệu quả đo đếm được thế nào. Một DN tính toán rằng, để đến với hàng triệu khách hàng, nếu quảng cáo qua kênh truyền hình sẽ tốn trung bình 150-200 đồng/lượt người xem, với báo giấy từ 80-100 đồng/lượt người đọc, qua website là 20-60 đồng/lượt người xem. Còn nếu quảng cáo qua công nghệ email chỉ tốn có 1 đồng/lượt khách hàng. Thậm chí, số tiền trên thực tế còn rẻ hơn nữa.
Lợi bất cập hại
Công bằng mà nói, quảng cáo qua email có rất nhiều ưu điểm, nhất là chi phí rẻ. Tuy nhiên, một thống kê cho thấy, 90% thư quảng cáo không cần thiết cho người đọc.
Chỉ 5% là email tiếp thị cần thiết. Đối với tất cả các loại email quảng cáo gửi với số lượng lớn và không hữu ích với phần lớn người đọc người ta thường gọi chung là thư rác (spam). Hầu hết người dùng đang bội thực vì email quảng cáo và bày tỏ sự khó chịu đối với những email không mời mà đến này.
Con số thư rác vào các hộp email ngày một tăng có khi tới vài trăm email một ngày. Không chỉ thế, email còn đang dần trở thành công cụ để lừa đảo trực tuyến khi ngày càng có nhiều kẻ sử dụng email để phát tán virus, khủng bố bom thư (gửi nhiều thư gây nghẽn hệ thống), giả mạo để lừa đảo người dùng cung cấp mật khẩu, số tài khoản ngân hàng, v.v...
Với sự gia tăng từ những biến thái qua email hiệu quả quảng cáo qua hình thức này đang giảm mạnh. âng Vũ Bảo Thạch, giám đốc kỹ thuật của Misoft, phân tích: "Nếu là người dùng, không phải trả tiền thì không thấy tổn hại lắm ngoài sự khó chịu. Nhưng nếu là DN, tổ chức bạn sẽ thấy thực sự thiệt hại.
Thay vì chỉ phải trả tiền cho đường truyền, thiết bị lưu trữ đủ sử dụng để tải thư công việc, công ty lại phải tính dôi thêm phần lưu lượng để chứa thư rác. Không những thế lại phải phòng vệ thêm bằng việc mua các chương trình chống spam, chống virus."
Bên cạnh đó, vấn đề thư rác phát triển, kéo theo một số các thiệt hại ngoài khả năng kiểm soát. Như trường hợp một số hộp thư bị tê liệt, không sử dụng được do máy chủ của nhà cung cấp trong nước bị chặn do nằm trong danh sách đen (black list). Nguyên nhân cũng vì các máy chủ của Việt Nam thiếu hệ thống kiểm soát thư rác. Trong khi các hộp thư miễn phí của nước ngoài như Yahoo, Gmail lại làm rất tốt chuyện này.
Nỗ lực nào để ngăn chặn
Từ vấn nạn trên đã dẫn tới câu chuyện dài tập giữa người chống thư rác và kẻ tạo thư rác. Việc này được ví như giết con rắn có nhiều đầu, chẳng bao giờ có hồi kết. Vì giải pháp kỹ thuật nào đưa ra cũng chỉ có hiệu nghiệm trong một thời gian nhất định. Vấn đề là phải có các nỗ lực chung, nhất là từ cơ chế chính sách của nhà nước cho tới ý thức của DN/tổ chức trong việc quảng bá.
|
Người sử dụng đang giúp các Spammer: - 48% người sử dụng email nghĩ rằng họ có thể ngừng đăng ký thư rác bằng cách trả lời những người gửi thư rác. - 35% vẫn vô tư công bố địa chỉ e ail của mình trên các bản tin công cộng. |
Tại một số nước tiên tiến như Anh, Úc Mỹ, v.v... do sớm nhận thấy những tác hại của thư rác đã ban hành các dự luật, chỉ thị cấm DN gửi email tới người nhận cá nhân mà không có sự cho phép của họ hay đưa ra các khung hình phạt nặng để nghiêm trị đối với những kẻ gửi thư rác.
Thực tiễn tại Việt Nam cho đến thời điểm này đang thiếu các quy định đối với quảng cáo thương mại trực tiếp (tiếp thị) nói chung và qua các phương tiện điện tử nói riêng như email, điện thoại di động.
Việt Nam cũng chưa có quy định nào bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhất là quyền lợi riêng tư trong quảng cáo qua phương tiện điện tử. Trong khi đó, hình thức quảng cáo qua phương tiện điện tử sẽ còn phát triển nhanh chóng trong thời gian tới.
Trước những bất cập trên, Vụ Thương Mại Điện Tử (TMĐT), Bộ Thương Mại đã quan điểm phải sớm có Thông Tư hướng dẫn về lĩnh vực này nhằm điều chỉnh các hoạt động quảng cáo qua thư điện tử, tin nhắn di động, trang tin điện tử, v.v...
Tại buổi tọa đàm nhằm xới lên thực trạng và vấn đề của nạn thư rác, diễn ra tại Hà Nội, ngày 16/8, đại diện các bên như DN, người dùng Internet, đại diện Vụ TMĐT đều khẳng định tính cần thiết của văn bản trên.
Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, Thông Tư hướng dẫn cần mở rộng hơn tới các hình thức khác của quảng cáo qua phương tiện điện tử chứ không nên chỉ bó hẹp với quảng cáo qua email.
Được biết, trong bản Dự Thảo thông tư trên, một số phương án xử phạm đã được đưa ra mức xử hành chính từ 5-20 triệu đồng và phương án căn cứ Nghị Định số 175 của Chính Phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại.
Có thể góp ý kiến về thông tư trên qua mục diễn đàn trên website Bộ Thương Mại, địa chỉ: http://www.mot.gov.vn/forum/forum/viewthread?thread=534.
Theo Thế giới Vi tính
